Türkiye’de Yeni Çalışma Yasası
İnşaat ve Ağaç İşçileri Enternasyoneli (BWI) çatısı altında ve Sendikamızın ev sahipliğinde; kardeş sendikalarımız AĞAÇ-İŞ, ÇİMSE-İŞ ve ORMAN-İŞ ile Hollanda’dan FNV Bouw ve İsviçre’den UNIA sendikalarının katılımıyla 2010 yılında başladığımız “Gelecek İçin Örgütlenmek” projesi 2012 yılı Aralık ayında sona erdi. Kasım 2012’de projemizin sonuç aşamasına girdiğimiz günlerde 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ülkemizde yürürlüğe girdi. Kanun, çalışma hayatına bir takım değişikler getirdi. Ancak, bu değişiklikler Türkiye sendikal hareketinin beklentilerini karşılayabildi mi? Yeni yasa uluslararası konvansiyonların öngördüğü standartlara ya da sendikaların özgürce örgütlenebileceği bir zemin ihtiyacına karşılık geldi mi? Üzerine müzakereler gerçekleştirilmesi gereken bu konular, proje paydaşlarının bir araya gelmesini sağlayacak yeni bir toplantı gerçekleştirilmesi gereksinimini doğurdu.
Bu itibarla, İstanbul Konukevimizde 5 – 6 Mart 2013 tarihlerinde düzenlediğimiz “Türkiye’de Yeni Çalışma Yasası” başlıklı atölye çalışmamıza BWI Avrupa Sekreteri Marion F. Hellmann ve Küresel Ağaç İşleri ve Ormancılık Koordinatörü Coen Van Der Veer, FNV Bouw Genel Sekreteri Ruud Baars ve Bölge Direktörü Katja Ünlütürk, kardeş sendikalarımız AĞAÇ-İŞ ve ORMAN-İŞ merkez ve şube yöneticileri ile BWI’ye üyelik süreci bu çalıştay ile başlayan TARIM ORMAN-İŞ Sendikası Genel Başkanı Şükrü Durmuş katıldılar. Çalıştayda Sendikamızı temsilen Genel Başkanımız Ramazan Ağar, Genel Başkan Yardımcımız İsmet Tan, Genel Sekreterimiz Tevfik Özçelik, Genel Eğitim Sekreterimiz Ahmet Kılıç ile Hukuk Daire Başkanı Doç.Dr.Süleyman Başterzi, Eğitim Müdürü Hasan Aktaş, Sendikamız Avukatlarından Ulaş Değirmenci ve Dış İlişkiler Uzmanı Özgür Doruk da hazır bulundular.
Çalıştay ilk gün oturumları Genel Başkanımız Ramazan Ağar’ın açış konuşması ile başladı. Ağar konuşmasında şu sözlerine yer verdi; “Dünyada, emeğin sendikal mücadelesi yolunda ortaya konulan çok çeşitli, çok yönlü ve zengin mücadele deneyimlerini dikkatle izlemekteyiz. Amerika Danville’de verilen mücadele, AĞAÇ-İŞ projemizde cesaretimizi pekiştirmiştir. BWI’nin Ukrayna ve Polonya’da hayata geçirdiği kazanımları, Katar ve Brezilya’da da tekrarlayacağına olan inancımız tamdır. Hollanda’lı dostlarımızın Eemshaven zaferi; dil, din ve ırk ayrımı olmaksızın, dünyanın her köşesinde işçilerin menfaati için verilen onurlu mücadelenin tarihe geçecek bir örneğidir. Aynı zafer Maasvlakte’de de onların olacaktır. Başarıları alkışlıyor, ders çıkarmaya gayret ediyoruz”.
Hasan Aktaş’ın “Yeni Çalışma Yasası: Sendikal Perspektiften Bir Değerlendirme” başlıklı sunumu, işkolu barajı, yasayla müsade edilen grevler ve sendika tazminatı gibi konularda yapılan ve yapılmayan değişiklikleri ele alan nitelikteydi. Sunum ardından FNV Bouw’dan Katja Ünlütürk ve Hukuk Daire Başkanımız yasaya ilişkin değerlendirmelerini katılımcılara aktardılar.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yeni İşkolları Yönetmeliği’ni geçtiğimiz aylarda yayımladı. Yönetmelik ile işkolu sayısı 28’den 20’ye düşürülmüş oldu. Sendikal hareket içerisinden konuya ilişkin pek çok farklı görüş yükseliyor. Bu görüşlerin bir kısmı; yeni çalışma yasasında %3 olarak belirlenmesine karşın, sektörel birleştirmeler nedeniyle yetki barajının %10’ların dahi üzerine çıkacağı yönünde. Diğer taraftan, hakim olan farklı görüş; gerçekleştirilen işkolu birleştirmelerinin sendikalar için yeni örgütlenme alanları yarattığını savunmakta. Yönetmelik ile sendikaların önünde oluşan tehditler ve fırsatlar bu oturumda Doç.Dr.Başterzi’nin değerlendirmeleri ile masaya yatırıldı. FNV Bouw Genel Sekreteri Baars Hollanda’dan hali hazırda devam eden benzer bir yönetmelik üzerine tartışmaları katılımcılara aktardı.
Günün son oturumu, gerek yeni çalışma yasasının ve gerekse peşi sıra yayımlanan işkolları yönetmeliğinin BWI üyesi Türkiye sendikalarına pozitif veya negatif etkileri üzerineydi. Sendikaların tepkileri ne yönde şekillendi? Tespit edilen fırsatlara ulaştıracak ya da etkileri gözlenen tehditlere karşı gelecek stratejiler geliştirildi mi? Bu bölümde Genel Başkan Yardımcımız İsmet Tan, AĞAÇ-İŞ Genel Başkanı Mürsel Taşçı ve ORMAN-İŞ Genel Eğitim Sekreteri Ramazan Akdağ yaptıkları sunumlar ile yeni yasal mevzuata bakış açıları ile 2013 ve sonrasına ilişkin sendikal faaliyet planlamalarına dair bilgilendirmede bulundular. Kapanış değerlendirmelerini sunan Genel Sekreterimiz Tevfik Özçelik ile BWI Avrupa Sekreteri Hellmann’ın sendikaların gelecek dönem stratejilerine ilişkin sözleri tek bir odakta toplanıyordu: koşullar her ne olursa olsun, örgütlenme faaliyetlerine aralıksız devam etmek.
Çalıştayın ikinci gün oturumları, 2010 yılında başlayan ve paydaş sendikalar arasında mevcut işbirliğinin güçlenmesini teşvik eden “Gelecek İçin Örgütlenme” projesine, hangi tema altında devam edileceğinin biçimlendirilmesine ayrılmıştı. 2013 yılı ilk çeyreği itibariyle başvurusu yapılacak olan yeni projenin de ana ekseni örgütlenme ve kapasite güçlendirme üzerine konumlandırılacak. Hazırlık aşamaları devam eden proje BWI çatısı altında, Sendikamız YOL-İŞ ile Hollandalı dostlarımız FNV Bouw’un operasyonel desteği ile hayata geçirilecek.
BWI’nin atölye çalışmamıza yer verdiği web sayfasına poster üzerindeki linkten ulaşabilirsiniz.
