İnşaat, ağaç işleri, ormancılık ve çimento sektörlerinde örgütlü sendikaların, Avrupa düzeyinde çatı organizasyonu olan Avrupa İnşaat ve Ağaç İşçileri Federasyonu (EFBWW) anılan sektörler için kurulu alt komiteleri bünyesinde barındırmaktadır. Sendikamız YOL-İŞ’in de faaliyetlerine periyodik olarak iştirak ettiği İnşaat Daimi Komitesi, 2015 yılı ikinci yarıyıl toplantısı için 29 Eylül, Salı günü Brüksel’deydik. Etkinlikte Sendikamızı Genel Başkanımız Ramazan Ağar, Genel Teşkilatlandırma Sekreterimiz Mehmet Yolasığmazoğlu ve Dış İlişkiler Uzmanı Özgür Doruk temsil ettiler.

Avrupa inşaat emekçileri hareketini temsilen, 18 ülkeden 35 sendikacı ile EFBWW üst yönetiminin katılımcıları arasında yer aldığı toplantı, EFBWW 12. Genel Kurulu öncesinde gerçekleştirilen son komite oturumu olması itibariyle yoğun bir gündemi kapsamaktaydı. Avrupa Ekonomik ve Sosyal Konseyi toplantılarına da ev sahipliği yapan Van Maerlant Binası’nda gerçekleşen oturumlar, Alman IG BAU Sendikası’ndan Dietmar Schafers’in açışı ile başladı. Gündemin ve bir önceki komite toplantısı tutanaklarının delegeler tarafından onanması ardından politik ve stratejik müzakerelere geçildi.

EFBWW Üç Yeni Projeye
İştirak Ediyor

Bu bölümde kürsü alan EFBWW İnşaat Daimi Komitesi Sekreteri Werner Buelen, EFBWW’nin sosyal paydaşlar yahut Avrupa düzeyinde diğer sektörlerde örgütlü sendika federasyonlarınca katılım için davet aldığı projelere ilişkin bilgi verdi. 2016 yılı itibariyle başlanacak olan projelerden ilki Fransa Çalışma Müfettişleri Eğitim Merkezi (INTEFP) koordinatörlüğünde gerçekleştirilecek ve “Kamu Otoriteleri Arasında Ulusötesi İşbirliği” başlığını taşıyor.

Buelen, projenin üç ana amacını; İşçi Gönderimi Yönergesi yürütmesine destek sağlamak amacıyla eğitimler; tarım ve inşaat endüstrileri ile özel istihdam büroları gibi alanlarda ekonomik etkenlerin tespiti ve ulusötesi işbirliği, bilgi paylaşımı ve denetim mekanizmalarının oluşturulmasına aracılık edecek analizler; proje paydaşlarının hukuki ve teknik araçlar, denetim ve uygulama mekanizmaları ile bunların etkileri hususunda deneyim paylaşımı olarak belirtti.

İkinci proje Avrupa Sendikalar Enstitüsü (ETUI) tarafından icra edilecek ve projenin paydaşları Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) ve EFBWW olacak. Federasyonumuz projeye, inşaat sektöründen üye örgütlerinin katılımını sağlayarak destek verecek. Projenin amacı, işçilerin standardizasyon süreçlerine etkisini desteklemek olarak açıklanıyor. Bu itibarla, proje süresince belirli araçları, sistemleri ve/veya makineleri kullanan işçilerle atölye çalışmaları gerçekleştirilerek kendilerinden deneyimleri hususunda bilgi toplanacak.

İşçi sağlığı ve güvenliği alanına eğilecek olan üçüncü proje, her ne kadar inşaat endüstrisinde günümüz uygulamalarına genel bir bakışı kapsayacak olsa da, daha çok risk yönetimi modeline odaklanacaktır. Avrupa İnşaat Endüstrisi İşveren Federasyonu (FIEC) ve EFBWW bu projeye ortaya çıkacak raporlar ile proje sonuçları üzerine değerlendirme ve analizler yapmaları üzerine davet edilmişlerdir.

Toplantının üçüncü gündem maddesi EFBWW Genel Sekreteri Sam Hagglund’un yarıyıl içerisinde Avrupa inşaat sektöründe gerçekleşen gelişmelere ilişkin bilgiler aktardığı bölüme işaret ediyordu. Cameron hükümetinin, örgütlenme, grev ve kitlesel endüstriyel eylemler düzenlemeyi işçiler ve sendikalar için kısıtlayan yeni sendikalar yasa tasarısı, Belçika İnşaat İşçileri Sendikası’nın genç işçiler için düzenlediği konferans ve Avrupa’nın en büyük çimento şirketlerinden HeidelbergCement’in, İtalyan çimento şirketi Italcementi’yi 2016 yılı içerisinde satın alacağını duyurması konularının yanı sıra yazının devamında özetlenen gelişmeler Hagglund tarafından komiteye aktarıldı.

Polonya ve Portekiz
Vatandaşı İşçiler Kazandı

Hollanda’nın Maastricht şehrinde inşa edilen A2 otoyolu üzerindeki tünellerde çalışan Polonya ve Portekiz asıllı işçileri istismar ettiği tespit edilen İrlanda menşeili geçici istihdam şirketi Rimec, anılan işçilere emeklilik ve diğer ücrete dayalı hakların ihlali nedeniyle 3 milyon EURO tazminat ödeme cezasına çarptırıldı. Hollanda iş mahkemeleri kararı uyarınca şirket ayrıca, işçilerin ücretlerinden barınma ve beslenme için yaptığı kesintiler nedeniyle 1 milyon ile 2 milyon EURO arasında ek bir ödeme daha yapacak. Utrecht kentinde yer alan mahkemenin 22 Temmuz 2015 tarihinde aldığı karar doğrultusunda yaklaşık 70 işçi bundan böyle aynı işyerinde çalışan Hollandalı işçilerle eşit çalışma ve ücret koşullarına sahip olacak.

Birleşik Krallık’ta
Kara Liste Uygulaması

2009 yılında The Consulting Association adlı şirketin, kişisel bilgilerin korunmasına ilişkin İngiliz kanunlarını ihlal ederek binlerce işçiye ilişkin bilgi topladığı ve hazırladığı dosyaları 44 farklı inşaat şirketine sattığı ortaya çıktı. Yapılan bu yasadışı işlemin işçilere etkisi yıkıcı oldu. İşçiler nitelikli inşaat projelerinde istihdam şansı bulamadılar, daha küçük şirketlerde çalışmaya yöneldiler ya da serbest meslek yapmak zorunda kaldılar, daha düşük ücretlere mahkûm oldular, bir kısmı da inşaat sektöründen ayrıldı. Binlerce işçinin yıllarca işsiz kalması nedeniyle evleri ellerinden alındı, evlilikleri sona erdi, fiziksel ve mental sağlık sorunları yaşadılar. Şirket tarafından inşaat firmalarına sağlanan bilgiler, hangi işçilerin sendikaya üye olma eğiliminde olduğunu, hangilerinin geçmişte bir sendikaya üye olduğunu ya da sendikada görev aldığını içeriyordu. Binlerce işçinin yer aldığı listeye “kara liste” deniyordu ve listede yer alan işçiler inşaat şirketlerince işe alınmıyorlar veya hali hazırda istihdam edilmişler ise işlerinden çıkarılıyordu.

İngiliz inşaat sektörü işçi sendikaları UNITE, UCATT ve GMB oluşturdukları hukuki girişim ekibi ile 500’ün üzerinde işçi için davalar açtılar. Davalar 2013 yılı Kasım ayından bu yana sürmekte ve duruşmalar Mayıs 2016’da başlayarak 10 hafta daha sürecek. Davalara konu olan 37 inşaat şirketi mahkemeye sunulan bilirkişi raporlarına ve hâkimin kara listede yer alan işçilere ödenen ücret ile sendikaların toplu iş sözleşmelerinde yer alan ücretler seviyesi arasındaki farkı tespit talebine direnç göstermekteler. İşçiler için talep edilen tazminatlar toplamda 100 milyon İngiliz Sterlini’ni buldu. İşçilerin gördükleri zarar nedeniyle ise 32 milyon İngiliz Sterlini tutarında ek bir manevi tazminat talep edilmekte. Bu rakamın davalar uzadığı müddetçe artacağı bekleniyor.

Sendikaların Direnci
TTIP’yi Yavaşlattı

EFBWW sekretaryası AB – ABD Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nın (TTIP) 2015 yılı içerisinde imzalanmasına ilişkin umutların, sendikalardan ve diğer sivil toplum kuruluşlarından gelen yoğun direnç nedeniyle tükendiği yönünde bilgilendirildi. EFBWW de dâhil olmak üzere Avrupa sendikalarının en büyük karşı çıkış noktası; büyük şirketlerin bu anlaşma vasıtasıyla ulusal mahkemeleri ve dolayısıyla AB’nin işçi sağlığı ve güvenliği, çevre ve tüketicinin korunması hususunda standartlarını baypas ederek, tüm uyuşmazlıkları uluslararası hakem komitesine taşıma şansı elde edecek olmasıydı. Avrupa Birliği’nin ticaretten sorumlu komisyonerlerinden Cecilia Malström, sendikalardan yükselen protestonun dikkate alındığını, ancak bunun bir sendikal zaferden ziyade, sendikaların taleplerinin ileride de uygulanabileceğine dair olumlu bir gelişme olduğunu dile getirdi. Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nı protesto amacıyla 3 milyon çalışan Nisan ayında Avrupa çapında eylemdeydi.

İnşaat Daimi Komitesi Toplantısı, Werner Buelen’in gerek Avrupa Komisyonu ve gerekse Avrupa Parlamentosu nezdinde, süregelen yasa hazırlığı süreçleri ve EFBWW’nin bu süreçlere dahli konusunda bilgiler aktardığı bölümle devam etti. Katılımcılar, 28 AB üyesi ülke içerisinde emeğin serbest dolaşımına imkân veren hukuki düzenlemeler paketine, Avrupa Birliği sosyal güvenlik sistemleri ve tek üyeli özel limited şirketler üzerine hali hazırda müzakereleri devam eden AB Yönergesi hakkında görüş paylaşımında bulundular.

Her komitesi toplantısında olduğu gibi, 29 Eylül oturumlarında da gündemin onuncu maddesi, EFBWW üyesi sendikaların mevcut örgütlenme süreçleri, toplu pazarlık müzakereleri ve inşaat sektörünü doğrudan veya dolaylı biçimde etkileyen ulusal düzeyde yasa hazırlıklarına ilişkin bilgiler aktardıkları panele ayrılmıştı. Bu bölümde kürsü alan ve aynı zamanda EFBWW Yönetim Kurulu üyesi olan Genel Başkanımız Ramazan Ağar şu sözlerine yer verdi.

Ağar, “Güvencesizliğe karşı en kapsamlı
örgütlenme mücadelesi zaferle sonuçlandı”

“Türkiye sendikacılık hareketi tarihinde güvencesizliğe karşı en kapsamlı örgütlenme ve hukuk mücadelesi olarak kayıtlara geçen kampanyamız geçtiğimiz Nisan ayında zaferle sonuçlandı. Hükümet ile üzerinde uzlaştığımız protokol gereği yargı kararları uygulamaya geçti. 6,417 taşeron işçisinin Karayolları Genel Müdürlüğü’nün asıl işçisi olarak istihdam edilmesi ve Sendikamızca bağıtlanmış olan toplu iş sözleşmesi kapsamına alınması haberi, 10 bin üyemiz ve ailelerinin katılımıyla düzenlediğimiz dev etkinlikte Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.

Örgütlenme kampanyamız süresince Sendikamıza üye olmuş olan 573 taşeron işçisi toplu iş sözleşmemiz kapsamında ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün asıl işçisi olarak 31 Ağustos itibariyle iş başı yaptılar. Ekim ayı sonuna dek 6 bine yakın üyemizin daha iş başı yapacağını buradan müjdelemek isterim. Türkiye inşaat sektöründe taşeronlaşmayla mücadelemize destek veren EFBWW Yönetim Kurulu üyeleri ve sekretaryasına, Avrupa’dan tüm kardeş sendikalarımıza teşekkür ediyoruz”.

EFBWW İnşaat Daimi Komitesi Toplantısı Avrupa Komisyonu nezaretinde tesis edilmiş olan “İnşaat Endüstrisi İçin Avrupa Sosyal Diyalogu” dâhilinde gerçekleştirilen ve EFBWW tarafından katılım sağlanan toplantılara ilişkin raporların sunumu ile devam etti. Raporlar; istihdam, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile mesleki eğitim ve genç işçiler başlıkları altında oluşturulmuş alt çalışma gruplarının Haziran – Eylül dönemi faaliyetlerini kapsamaktaydı.

Federasyonumuzun Sağlık ve Güvenlik Sekreteri Rolf Gehring süregelen Asbest Projesi’nin 2016 yılı odaklı çalışma planı ve inşaat sektöründe kullanılan dizel yakıtlı iş makinelerinin çevreye etkilerine eğilen proje hazırlığı ile ilgili bilgiler aktardı. Gehring yönetimindeki İSG ekibinin diğer bir önemli mesai alanı ise, AB yasalarının, büyüme ve istihdamı destekler biçimde sadeleştirilmesi ve düzenleyici maliyetlerin azaltılması amacıyla Avrupa Komisyonu tarafından yürütülen REFIT programı. İnşaat Daimi Komitesi 2016 yılı Mayıs ayında ilk yarıyıl oturumların gerçekleştirilmesi kararı ile sona erdi.